تعیین مناطق هدف در پروژه‌های عملیاتی بارورسازی ابرها در ایران به‌کمک شبیه‌سازی پخش مواد باروری با استفاده از مدل پاشندگی HYSPLIT

تعیین مناطق تحت‌تأثیر مواد باروری (مناطق هدف) از موضوعات مهم در اجرای برنامه­های استاندارد بارورسازی ابرها است. مدل پاشندگی HYSPLIT امکان شبیه‌سازی انتقال، پخش و نهشت عوامل باروری و تصویر کردن منطقه تحت‌تأثیر آنها را روی نقشه فراهم می­کند؛ بنابراین در این پژوهش با تأمین داده­های هواشناسی مورد نیاز مدل HYSPLIT به‌کمک اجرای مدل هواشناسی میان‌مقیاس WRF، نقش برخی از پارامترهای مؤثر در شبیه‌‌سازی منطقه هدف بررسی می­شود. برای اطمینان از کیفیت داده­های ورودی، داده­های باد و دمای خروجی مدل WRF با اندازه‌گیری­های ثبت­شده به‌وسیله سنجنده­های هواپیمای مورد استفاده در بارورسازی ابرها اعتبارسنجی و سپس تأثیرپذیری مدل پاشندگی در شبیه‌سازی محدوده پخش مواد باروری به‌ترتیب از دیدگاه پارامترسازی فیزیکی مدل WRF، تفکیک مکانی و زمانی داده­های ورودی و تفکیک مکانی مدل HYSPLIT بررسی می­شود. برای این منظور، مدل WRF با به‌کارگیری هشت ترکیب متفاوت از پارامترسازی فیزیکی برای سی‌وچهار‌‌ پرواز بارورسازی ابرها در سال 2017 به‌اجرا­درآمد و محدوده پخش حاصل از آنها مقایسه شد. سپس مدل HYSPLIT برای چهار پرواز منتخب با داده­های ورودی در سه تفکیک زمانی و دو تفکیک مکانی داده­های هواشناسی ورودی و سه تفکیک مکانی مدل اجرا شد. نتایج، حاکی از حساسیت مدل HYSPLIT در شبیه‌سازی محدوده پخش مواد باروری به همه پارامترهای اعمال­شده در این پژوهش است؛ البته میزان این حساسیت متفاوت است. نتایج مدل پاشندگی در ارتفاع پرواز هواپیمای باروری به‌طور قابل­توجهی تحت‌تأثیر انتخاب ترکیب پارامترسازی فیزیکی مدل WRF است؛ تغییر در پیکربندی پارامترسازی فیزیکی، در برخی موارد، تفاوت­های معنی‌داری در محدوده پخش مواد باروری ایجاد می­کند، اما در بیشتر موارد، افزایش تفکیک افقی داده­های ورودی و افزایش تفکیک مکانی اجرای مدل HYSPLIT، تأثیر شایان­توجهی در افزایش یا کاهش معنی‌دار در محدوده پخش مواد باروری نخواهد داشت و حساسیت مدل به تفکیک زمانی داده­های ورودی نیز قابل­چشم‌پوشی است.